Ανδρέας Αθανασιάδης: «Οι Ασφαλιστικές Εταιρείες θα αναγκαστούν να αυξήσουν τα ασφάλιστρα στον κλάδο των μηχανοκινήτων οχημάτων»

Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου

Ανασφάλιστα Οχήματα, πληθωρισμός, νέες Ευρωπαϊκές Οδηγίες και ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι μόνο μερικά από τα θέματα που απασχολούν τον κλάδο των μηχανοκινήτων οχημάτων, ο οποίος αποτελεί τον μεγαλύτερο κλάδο της Γενικής Ασφάλισης .

Με την ευκαιρία αυτού του Αφιερώματος, καθ΄ ύλην αρμόδιος για να συζητήσουμε τα πιο πάνω και ακόμη περισσότερα για την Ασφάλιση Αυτοκινήτου, ήταν ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Ασφαλιστικών Εταιρείων Κύπρου (ΣΑΕΚ), κ. Ανδρέας Αθανασιάδης.

Ένα από τα πιο καίρια θέματα που απασχολούν εταιρείες και καταναλωτές είναι οι πιέσεις που δημιουργεί η αύξηση του πληθωρισμού και η πιθανότητα να έχουμε το επόμενο διάστημα αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων από τις εταιρείες. Όπως αναφέρει ο κ. Αθανασιάδης για το θέμα αυτό «Η εκτίμηση μας είναι ότι μέσα από τις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην οικονομία, και συγκεκριμένα το πολύ ψηλό επίπεδο του πληθωρισμού, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων να αυξήσουν τα ασφάλιστρα στον κλάδο των μηχανοκινήτων». 

Διαβάστε πιο κάτω ολόκληρη την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση μας με τον κ. Αθανασιάδη.

Κύριε Αθανασιάδη, η ασφάλιση οχημάτων είναι από τα είδη ασφαλίσεων που είναι υποχρεωτικές από τον νόμο. Παρόλα αυτά υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών που αφήνουν τα οχήματα τους ανασφάλιστα. Ποια η θέση του συνδέσμου για το θέμα αυτό; Τι προβλήματα δημιουργεί και ποιες ενέργειες από την πολιτεία, τον σύνδεσμο και τους υπόλοιπους φορείς της βιομηχανίας πιστεύετε ότι μπορεί να γίνουν.

Για να μπορεί ένα όχημα να κυκλοφορεί νόμιμα στους δρόμους μας, είναι υποχρεωτικό όπως αναφέρατε και εσείς να διαθέτει ασφάλιση. Δυστυχώς, αρκετοί οδηγοί χρησιμοποιούν παράνομα ανασφάλιστα οχήματα, προκαλώντας σημαντικά προβλήματα. Όσο εξακολουθούν να κινούνται οχήματα χωρίς ασφάλιση, τόσο θα συνεχίζουν να υπάρχουν ατυχήματα που αφήνουν εκτεθειμένα θύματα χωρίς κάλυψη.  Οφείλουμε ως κράτος και ως κοινωνία να διασφαλίζουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί θα λαμβάνουν αποζημίωση τόσο για τους τραυματισμούς, όσο και για τις υλικές ζημιές που τους προκαλούνται, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο μέσω της ασφάλισης.

Το θέμα της αποζημίωσης των θυμάτων σε τροχαία ατυχήματα είναι εξαιρετικά σοβαρό, και είναι κάτι που απασχολεί την Ασφαλιστική Βιομηχανία, διεθνώς. Σε όλες τις χώρες λειτουργούν ειδικά ταμεία τα οποία αποζημιώνουν τα θύματα από ατυχήματα τα οποία προκαλούν ανασφάλιστα άτομα.  Στην Κύπρο, το ταμείο αυτό ονομάζεται ΤΑΜΟ (Ταμείο Μηχανοκινήτων Οχημάτων) και η λειτουργία του χρηματοδοτείται από όλους εμάς, που είμαστε σωστά ασφαλισμένοι, αφού σε κάθε ασφαλιστήριο μηχανοκινήτων προστίθεται ένα ποσό 5% στο ασφάλιστρο το οποίο μεταφέρεται στο ΤΑΜΟ.

Είναι εύκολο να αντιληφθεί κάποιος ότι ο θεσμός του ΤΑΜΟ μπορεί να λειτουργήσει μόνο αν ο αριθμός των ανασφάλιστων οχημάτων είναι περιορισμένος.  Στην περίπτωση που ο αριθμός αυτός μεγαλώσει, τότε το ποσοστό 5% δεν θα επαρκεί για τη λειτουργία του ταμείου και οι νομοταγείς πολίτες θα κληθούν να πληρώνουν ακόμα ψηλότερο ποσοστό επασφάλιστρου, έτσι ώστε να χρηματοδοτούν τους πολίτες που παρανομούν.

Το κράτος έχει την ευθύνη της αστυνόμευσης και της πάταξης του φαινομένου των ανασφάλιστων οχημάτων.  Αναμένουμε από το κράτος να δράσει αποφασιστικά και μέσω αυστηρών ελέγχων να εντοπίσει και να τιμωρήσει όλους όσους παρανομούν.  

Μία από τις συνέπειες που βιώνει ολόκληρος ο κόσμος μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία είναι ο υψηλός πληθωρισμός. Πως επηρεάζει αυτό τον κλάδο αυτοκινήτου;

Η πολυεπίπεδη άνοδος του πληθωρισμού  που φτάνει μέχρι και το 10% προκαλεί αλυσιδωτές αυξήσεις σε όλα σχεδόν τα προϊόντα, με τα ανταλλακτικά στα οχήματα να μην εξαιρούνται.  Σε συνδυασμό με κάποιες αυξήσεις στο κόστος εργασίας,  είναι εύκολο να αντιληφθεί κάποιος ότι το κόστος επιδιόρθωσης των ζημιών στα οχήματα έχει ανέβει σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν. 

Ο ψηλός πληθωρισμός δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στο θεσμό της ασφάλισης του αυτοκινήτου και όχι μόνο. Μία εξέλιξη που προκαλεί ανισορροπία στον κλάδο, καθώς ενώ το κόστος των αποζημιώσεων αυξάνεται, τα ασφάλιστρα για το αυτοκίνητο παραμένουν χωρίς ιδιαίτερες αυξήσεις τα τελευταία χρόνια.  Μάλιστα, οι τιμές των ασφαλίστρων στην Κύπρο διατηρούνται σχετικά χαμηλές σε σύγκριση με τις άλλες αναπτυγμένες χώρες.

Με τον κλάδο μηχανοκινήτων να είναι είναι ο μεγαλύτερος κλάδος της Γενικής Ασφάλισης, είναι φυσιολογικό οι ασφαλιστικές εταιρείες να δέχονται σοβαρές πιέσεις. Μία κατάσταση που δεν είναι βιώσιμη και αναπόφευκτα θα πρέπει να υπάρξει αύξηση στις τιμές των ασφαλειών αυτοκινήτου, έτσι ώστε να επέλθει μια ισορροπία στον κλάδο.

Ένα δημοφιλές θέμα για τις αυτοκινητοβιομηχανίες είναι η ηλεκτροκίνηση. Πως αντιμετωπίζει η ασφαλιστική αγορά το θέμα αυτό; Τι ισχύει με τα ασφάλιστρα των ηλεκτρικών οχημάτων.

Η απλή λογική λέει πως, το ασφάλιστρο ενός ακριβού αντικειμένου είναι υψηλότερο από το ασφάλιστρο ενός φτηνότερου.  Συνεπώς η ασφάλιση ενός ηλεκτρικού οχήματος στοιχίζει περισσότερο από την ασφάλιση ενός μέσου συμβατικού οχήματος, αφού το πρώτο είναι μεγαλύτερης αξίας. 

Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί το “Next big thing” στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Όμως, με το κόστος παραγωγής τους να είναι ακόμη αυξημένο, τα ηλεκτρικά οχήματα διατηρούν ακόμη χαμηλό μερίδιο αγοράς.  Αναμένεται όμως, ότι με την αύξηση στις υποδομές φόρτισης και τη μείωση στην τιμή αγοράς τους τα επόμενα χρόνια, θα ξεπεράσουν σε πωλήσεις τα συμβατικά οχήματα με μηχανές καυσίμου. 

Το κόστος επιδιόρθωσης των ηλεκτρικών αυτοκίνητων είναι υψηλότερο σε σχέση με αυτό των συμβατικών οχημάτων, καθώς έχουν ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα κίνησης. Στα συμβατικά οχήματα, η μηχανή αποτελείται από πολλά φθηνότερα εξαρτήματα, σε αντίθεση με  τα ηλεκτρικά οχήματα όπου υπάρχει μικρότερος αριθμός εξαρτημάτων ψηλής τεχνολογίας και το κόστος τους είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.  Συχνά τα εξαρτήματα αυτά δεν επιδιορθώνονται και πρέπει να αντικατασταθούν.  Συνεπώς η αποκατάσταση των ζημιών από μια τροχαία σύγκρουση ενός ηλεκτρικού οχήματος στο οποίο πρέπει να γίνει αντικατάσταση κάποιων εξαρτημάτων μπορεί να κοστίζει μερικές χιλιάδες ευρώ.  Αυτό φυσιολογικά θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στο ασφάλιστρο του ηλεκτρικού οχήματος.

Εφόσον στο μέλλον το κόστος των ηλεκτρικών οχημάτων και των εξαρτημάτων τους θα μειωθεί, τότε θα μειωθούν και οι τιμές στα ασφάλιστρά τους.

Όσο αφορά τα αυτόνομα οχήματα, είναι κάτι που απασχολεί τις ασφαλιστικές εταιρείες στη χώρα μας ή είναι ακόμη νωρίς;

Τα αυτόνομα οχήματα αποτελούν γρίφο για τις ασφαλιστικές εταιρείες.  Παρόλο που στη θεωρία θα προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια και θα έχουν σημαντική συμβολή στη μείωση των οδικών συγκρούσεων, είναι  πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα.  Η ασφάλιση βασίζεται στην ανάλυση δεδομένων, πολλών χρόνων και από χιλιάδες περιπτώσεις.  Αυτά τα στοιχεία δεν υπάρχουν για τα αυτόνομα οχήματα τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό, κάτι που δεν μας επιτρέπει ακόμη να έχουμε απόλυτη άποψη.   Σήμερα, η  τεχνολογία για τα αυτόνομα οχήματα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης και δεν γνωρίζουμε αν το τελικό αποτέλεσμα θα προϋποθέτει τη δημιουργία νέων έργων υποδομής σε δρόμους, επικοινωνίες και κ.ά.

Η τεχνολογία κάνει άλματα και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος το διάστημα που απέχουμε από την περίοδο που τα οχήματά μας θα καταστούν πραγματικά αυτόνομα.

Πως διαφοροποιεί το περιβάλλον της ασφάλισης μηχανοκινήτων η εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας MID για μηχανοκίνητα οχήματα;

Η τροποποίηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας MID προέκυψε από την αναγνώριση της ανάγκης για αναθεώρηση της Οδηγίας λόγω του ραγδαία μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος στον τομέα των μηχανοκινήτων με την ευρεία κυκλοφορία οχημάτων νέας γενιάς όπως electric scooters, hoverboards etc. 

Περαιτέρω, η τροποποίηση της Οδηγίας αποσκοπούσε στην αποσαφήνιση, και την εναρμόνιση των πρακτικών Κρατών Μελών σε διάφορα θέματα τα οποία προέκυψαν από την πρακτική εφαρμογή του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου. Η τροποποιημένη Οδηγία θεσμοθέτησε επίσης τους μηχανισμούς και τη διαδικασία αποζημίωσης ζημιωθέντων σε περίπτωση αφερεγγυότητας ή εκκαθάρισης της ασφαλιστικής εταιρείας του υπαίτιου για το δυστύχημα οδηγού, κάτι που παλαιότερα ρυθμιζόταν μέσω συμφωνιών των εγγυητικών ταμείων των Κρατών Μελών.

Όπως γίνεται αντιληπτό, το ερώτημα δεν είναι πώς διαφοροποιείται το περιβάλλον της ασφάλισης αλλά τί αποκλίσεις υπάρχουν σε επίπεδο του κάθε Κράτους Μέλους μεταξύ των πρακτικών που ακολουθούνταν στο παρελθόν.  Στην Κύπρο δεν υπάρχουν ιδιαίτερες αποκλίσεις μεταξύ των πρακτικών λύσεων που έδωσε η βιομηχανία σε θέματα για τα οποία δεν υπήρχε πρόνοια στην προηγούμενη Οδηγία και των ελάχιστων απαιτήσεων της νέας Οδηγίας. 

Προς τούτο παραθέτουμε το παράδειγμα των οχημάτων τα οποία έχουν αποσυρθεί προσωρινά ή οριστικά από την κυκλοφορία. Η νέα Οδηγία προνοεί ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν να παρεκκλίνουν από την υποχρέωση για ασφάλιση έναντι τρίτου για οχήματα που έχουν αποσυρθεί από την κυκλοφορία, δηλαδή να μην ασφαλίζουν τέτοια οχήματα έναντι τρίτου, νοουμένου ότι ο εγγυητικός μηχανισμός αποζημίωσης κάθε κράτους-μέλους θα αποζημιώσει το θύμα/ζημιωθέντα τροχαίου δυστυχήματος που προκλήθηκε από ένα τέτοιο όχημα.

Στην Κύπρο, ήδη εφαρμόζεται αυτή η πρακτική αφού το Ταμείο Ασφαλιστών Μηχανοκινήτων Οχημάτων (ΤΑΜΟ) ήδη παρέχει, τηρουμένων κάποιων προϋποθέσεων,  αποζημίωση σε θύματα/ζημιωθέντες σε περίπτωση που ένα όχημα το οποίο δεν έχει άδεια κυκλοφορίας και ασφάλεια προκαλέσει δυστύχημα.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι το ΤΑΜΟ ενεργούσε και πριν την εφαρμογή της νέας Οδηγίας ως μηχανισμός αποζημίωσης θυμάτων/ζημιωθέντων τροχαίων δυστυχημάτων σε περιπτώσεις που η ασφαλιστική εταιρεία του υπαίτιου οδηγού που προκάλεσε το δυστύχημα είχε καταστεί αφερέγγυα ή είχε τεθεί υπό καθεστώς εκκαθάρισης.  Με το νέο καθεστώς, η αρμοδιότητα αυτή μετατρέπεται σε νομική υποχρέωση και θεσμοθετείται δια Νόμου σε όλα τα κράτη-μέλη.   

Πέραν της πιο πάνω οδηγίας ποια άλλα θέματα απασχολούν τον ασφαλιστικό κλάδο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο;

Οι νομικές διεργασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν σταματούν. 

Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδικασία της αναθεώρησης του πλαισίου Solvency II (Φερεγγυότητα 2).   Η διαδικασία αυτή γνωστή και ως Solvency 2020 review επέφερε διάφορες αλλαγές στο πλαίσιο Φερεγγυότητας και πλέον τα κράτη-μέλη έχουν την ευθύνη της μεταφοράς της οδηγίας στην εθνική νομοθεσία.  Ταυτόχρονα, στην Ευρώπη «τρέχουν» πολλές άλλες πρωτοβουλίες που αφορούν την ασφαλιστική βιομηχανία, όπως ο θεσμός των συντάξεων, το δικαίωμα στη λήθη (right to be forgotten) και πολλά άλλα.

Επιστρέφοντας πίσω στον κλάδο των μηχανοκινήτων, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι παρόλο που μιλάμε για μια μόνο οδηγία, οι αλλαγές που προκύπτουν μέσα από την τροποποίηση είναι πολλές.  Η διαδικασία ενσωμάτωσης των αλλαγών στην εθνική μας νομοθεσία βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και πολλούς μήνες αφού οι τροποποιήσεις είναι αρκετές.  Οι ασφαλιστικές εταιρείες με τη σειρά τους μελετούν τις αλλαγές και βρίσκονται σε ετοιμότητα για να συμμορφωθούν μόλις οι νέες πρόνοιες μπουν σε εφαρμογή.

Ένας χρόνιος βραχνάς για τις ασφαλιστικές εταιρείες είναι οι ψευδείς απαιτήσεις (fraud). Τι ενέργειες έκανε μέχρι σήμερα και θα κάνει στο μέλλον ο σύνδεσμος για μείωση του φαινομένου αυτού;

Το φαινόμενο της ασφαλιστικής απάτης είναι όντως σημαντικό και απασχολεί ιδιαίτερα τη βιομηχανία μας, καθώς είναι κάτι που μας επηρεάζει όλους. Ένα θέμα που βρίσκεται σε έξαρση, με το κόστος να μετακυλίεται σε όλους τους ασφαλισμένους.

Για το θέμα αυτό έγιναν στο παρελθόν πολλές προσπάθειες καθώς και εκστρατείες ενημέρωσης και  ευαισθητοποίησης του κοινού. Δυστυχώς το έγκλημα βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά, αφού λειτουργεί εκτός των πλαισίων που ορίζουν οι νόμοι της πολιτείας.  Οι ασφαλιστικές εταιρείες ανεξαρτήτως της περίπτωσης είναι αναγκασμένες να λειτουργούν σύμφωνα με το γράμμα και πνεύμα του νόμου. 

Ο Σύνδεσμος βρίσκεται σε συνεχείς επαφές με τα μέλη του και προβαίνει σε συντονισμένες προσπάθειες για την εξεύρεση λύσεων οι οποίες θα μειώσουν το φαινόμενο των ψευδών απαιτήσεων.  Αν καταφέρουμε να το επιτύχουμε αυτό θα είναι προς όφελος όλων των ασφαλισμένων.

Πριν 3 χρόνια η επίτροπος προσωπικών δεδομένων, έβαλε φρένο με τοποθέτηση της για τη χρήση dashcams με σκοπό την προστασία του οχήματος σε περίπτωση ατυχήματος. Πιστεύετε ότι είναι κάτι που θα συνέβαλε στον ορθότερο και γρηγορότερο χειρισμό των απαιτήσεων από τις εταιρείες και θα έπρεπε το θέμα αυτό να έρθει ξανά στο προσκήνιο;

Τα δεδομένα που αφορούν στις συνθήκες ενός τροχαίου ατυχήματος αποτελούν το βασικό εργαλείο των ασφαλιστικών εταιρειών στην προσπάθεια διερεύνησης ενός ατυχήματος.  Η πληροφόρηση αυτή είναι απαραίτητη ώστε να καταλογιστεί σωστά η ευθύνη της πρόκλησης του ατυχήματος και στη συνέχεια η ασφαλιστική εταιρεία του υπαίτιου να αποζημιώσει ανάλογα.  Αυτό αποτελεί και τον κύριο λόγο για τον οποίο η ασφαλιστική βιομηχανία ξοδεύει εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για να έχει παρουσία στις σκηνές των ατυχημάτων, μέσω των εταιρειών οδικής βοήθειας. Επενδύσεις που ενισχύουν τη συλλογή στοιχείων που θα είναι χρήσιμα για την μελέτη των ειδικών, με στόχο να υπάρξει δίκαιη κατανομή της ευθύνης. 

Οποιαδήποτε προσπάθεια που θα υποβοηθήσει στην καλύτερη συλλογή πληροφοριών από τις σκηνές είναι βεβαίως επιθυμητή για την ασφαλιστική βιομηχανία.  Παρόλα αυτά, πρώτιστη προτεραιότητα μας είναι η υπακοή στις πρόνοιες τις νομοθεσίας και αν η χρήση των dashcams κρίνεται ως παράνομη τότε δεν υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν από εμάς.

Είναι γεγονός ότι η Κύπρος έχει από τα πιο χαμηλά ασφάλιστρα στον κλάδο των μηχανοκίνητων οχημάτων σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αγορές. Που οφείλετε αυτό; Ενεργεί θετικά για τον κλάδο ή δημιουργεί προβλήματα; 

Η ασφαλιστική αγορά στην Κύπρο είναι από τις πλέον ανταγωνιστικές.  Φυσιολογικά αυτό λειτουργεί σε όφελος του καταναλωτή και οδηγεί τις τιμές σε χαμηλότερα επίπεδα.  Από την άλλη, είναι σημαντικό για τη βιομηχανία όπως διατηρηθεί μια ισορροπία η οποία να μην επηρεάζει την ευρωστία του κλάδου.

Η εκτίμηση μας είναι ότι μέσα από τις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην οικονομία, και συγκεκριμένα το πολύ ψηλό επίπεδο του πληθωρισμού, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων να αυξήσουν τα ασφάλιστρα στον κλάδο των μηχανοκινήτων,  αφού το κόστος των επιδιορθώσεων έχει ανεβεί σημαντικά, λόγω της αύξησης στις τιμές των εργατικών αλλά και των εξαρτημάτων. 

Περαιτέρω, τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα τα οποία παρατηρήθηκαν λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αυξάνουν το χρόνο επιδιόρθωσης των ζημιών και κατά συνέπεια το κόστος τους.

Κλείνοντας πείτε μας δυο λόγια για το μεγάλο θέμα της οδικής ασφάλειας και των ενεργειών που κάνει ο σύνδεσμος και τα μέλη του έτσι ώστε να συνεισφέρει στην προσπάθεια άμβλυνσης του προβλήματος αυτού.

Το θέμα της οδικής ασφάλειας αποτελεί θέμα πρώτης γραμμής για το Σύνδεσμο. Στο πρόσφατο παρελθόν ο ΣΑΕΚ έλαβε μέρος σε εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για θέματα οδικής ασφάλειας.

Πολλές από τις εταιρείες-μέλη του ΣΑΕΚ χρηματοδοτούν και συμμετέχουν σε διάφορες δράσεις οι οποίες στοχεύουν στη μείωση των θανατηφόρων οχημάτων.  Ταυτόχρονα διοργανώνουν ενημερωτικές ημερίδες για την οδική ασφάλεια οι οποίες απευθύνονται όχι μόνο στα μέλη τους αλλά σε όλους τους πολίτες.