Η Επέκταση της Διασταυρούμενης Ευθύνης: Τι είναι και πώς (δεν) εφαρμόζεται
Ακολουθήστε μας στο Linkedin και συνδεθείτε με άλλους επαγγελματίες του κλάδου
Γράφει ο Μιλτιάδης Μιλτιάδου, Ανεξάρτητος Σύμβουλος Ασφαλίσεων και Διαχείρισης Κινδύνων και Εκπαιδευτής Επαγγελματικής Κατάρτισης
Το Ασφαλιστήριο Αστικής Ευθύνης καλύπτει την ευθύνη του Ασφαλισμένου για πρόκληση σωματικής βλάβης ή υλικής ζημιάς σε τρίτο πρόσωπο, δηλαδή σε πρόσωπο που δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στην ασφαλιστική σύμβαση.
Σε ένα Ασφαλιστήριο Αστικής Ευθύνης είναι δυνατόν να περιλαμβάνονται περισσότεροι από ένας Ασφαλισμένοι. Για παράδειγμα, σε ένα όμιλο εταιρειών μπορεί να είναι συνασφαλισμένες η ιθύνουσα εταιρεία και οι θυγατρικές της εταιρείες. Επίσης, σε ένα Ασφαλιστήριο Κατά Παντός Κινδύνου Εργολάβων, το Μέρος ΙΙ του οποίου ασφαλίζει Αστική Ευθύνη, συνήθως είναι συνασφαλισμένοι ο Εργολάβος, ο Εργοδότης (κύριος του έργου) και οι Υπεργολάβοι οποιασδήποτε βαθμίδας για τα αντίστοιχα δικαιώματα και συμφέροντά τους.
Ας υποθέσουμε ότι ένας συνασφαλισμένος προκαλεί ζημιά σε άλλο συνασφαλισμένο του ίδιου Ασφαλιστηρίου Αστικής Ευθύνης. Αν ο υπαίτιος υποβάλει απαίτηση στην ασφαλιστική εταιρεία να καλύψει την ευθύνη του για την πρόκληση της ζημιάς, η ασφαλιστική εταιρεία θα μπορούσε να απορρίψει την απαίτηση με το επιχείρημα ότι ο ζημιωθείς δεν θεωρείται τρίτο μέρος εφόσον είναι ασφαλισμένο μέρος.
Για να εξουδετερωθεί αυτή η δυνατότητα και να είναι πιο δίκαιη η ασφάλιση ευθύνης, η ασφαλιστική βιομηχανία προσφέρει την Επέκταση της Διασταυρούμενης Ευθύνης (Cross Liability). Η Διασταυρούμενη Ευθύνη επεκτείνει την κάλυψη της ευθύνης ενός συνασφαλισμένου έναντι άλλου συνασφαλισμένου κατά παρέκκλιση της γενικής αρχής ότι τα ασφαλισμένα μέρη δεν μπορούν να θεωρούνται ταυτόχρονα και τρίτοι. Ένα τυπικό λεκτικό της Επέκτασης είναι και το εξής:
Διασταυρούμενη Ευθύνη
Αν ο Ασφαλισμένος αποτελείται από περισσότερα από ένα μέρη, ο Ασφαλιστής θα παρέχει κάλυψη σύμφωνα με τους όρους αυτού του Ασφαλιστηρίου σε κάθε ένα με τον ίδιο τρόπο και στην ίδια έκταση ως να είχε εκδοθεί ξεχωριστό Ασφαλιστήριο για τον καθένα, νοουμένου ότι η συνολική ευθύνη του Ασφαλιστή για ευθύνη που υπέχει οποιοσδήποτε Ασφαλισμένος ή όλοι οι Ασφαλισμένοι δεν θα υπερβαίνει το Όριο Ευθύνης που δηλώνεται στον Πίνακα του Ασφαλιστηρίου.
Από το λεκτικό της Επέκτασης προκύπτει ότι η Διασταυρούμενη Ευθύνη ισχύει μόνο στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν περισσότεροι του ενός Ασφαλισμένοι και, τότε, ο κάθε Ασφαλισμένος αντιμετωπίζεται ως να διατηρεί δικό του ξεχωριστό Ασφαλιστήριο Αστικής Ευθύνης. Με άλλα λόγια η Επέκταση επιτυγχάνει το λεγόμενο Διαχωρισμό των Ασφαλισμένων. Ωστόσο, η Επέκταση δεν παρέχει ξεχωριστό όριο ευθύνης στον κάθε Ασφαλισμένο και δεν προσαυξάνει το όριο ευθύνης του ασφαλιστηρίου.
Στο e-procurement δημοσιεύτηκε ο Διαγωνισμός 148/2025 του Δήμου Λευκωσίας, στον οποίο ο Δήμος ζήτησε κάτω από την Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης την Επέκταση Διασταυρούμενη Ευθύνη. Μια ασφαλιστική εταιρεία ζήτησε να διευκρινιστεί «με ποιο τρόπο δύναται να ενεργοποιηθεί η επέκταση Διασταυρούμενη Ευθύνη». Ο Δήμος Λευκωσίας απάντησε ως εξής:
«Οι ρήτρες ζητείται να ενισχύουν αυτόματα χωρίς απαίτηση εκ των προτέρων δήλωση για κάθε έργο που εκτελείται για λογαριασμό του ασφαλισμένου ώστε να διασφαλιστεί η συνεχής κάλυψη.»
Ειλικρινά, διερωτώμαι αν κάποιος συνάδελφος κατάλαβε τι εννοεί αυτή η αλαμπουρνέζικη «διευκρίνιση»:
- Η Διασταυρούμενη Ευθύνη ζητείται να «ενισχύει» (μάλλον εννοεί να «ισχύει») δήθεν αυτόματα. Όμως, η Επέκταση (όπως οποιαδήποτε άλλη επέκταση) είτε επισυνάπτεται / ενσωματώνεται στο λεκτικό του Ασφαλιστηρίου και ισχύει είτε δεν επισυνάπτεται / ενσωματώνεται και, συνεπώς, δεν ισχύει. Στην ασφάλιση δεν υπάρχει αυτόματη ενίσχυση ή ισχύς.
- Η Διασταυρούμενη Ευθύνη ζητείται δήθεν για να μην απαιτείται εκ των προτέρων δήλωση για κάθε έργο που εκτελείται για λογαριασμό του Ασφαλισμένου. Όμως, η Επέκταση (όπως και η βασική κάλυψη της Αστικής Ευθύνης) ισχύει για όλες τις δραστηριότητες του Ασφαλισμένου και όχι μόνο για έργα που εκτελούνται για λογαριασμό του.
- Η Διασταυρούμενη Ευθύνη ζητείται για να διασφαλίζεται δήθεν η συνέχεια της κάλυψης. Όμως, η ανυπαρξία της Επέκτασης δεν διακόπτει τη συνέχεια της κάλυψης της Αστικής Ευθύνης.
Το συμπέρασμα μου είναι ότι η απάντηση του Δήμου Λευκωσίας είναι εντελώς ασυνάρτητη και δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με την Επέκταση της Διασταυρούμενης Ευθύνης. Στα σεμινάρια που παρουσιάζω στο Ασφαλιστικό Ινστιτούτο Κύπρου πάντοτε τονίζω ότι για να συντάξει κάποιος μια ρήτρα ή πρόσθετη πράξη ασφαλιστηρίου, θα πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά ελληνικά, πολύ καλά αγγλικά και πολύ καλά το ασφαλιστικό δίκαιο. Εδώ, προφανώς, ελλείπουν όλες αυτές οι προϋποθέσεις.
Εν πάση περιπτώσει, κατά την ταπεινή μου άποψη, η Επέκταση της Διασταυρούμενης Ευθύνης στο Ασφαλιστήριο Αστικής Ευθύνης του Δήμου Λευκωσίας δεν θα ενεργοποιηθεί ποτέ, διότι σύμφωνα με τους όρους του Διαγωνισμού ο Ασφαλισμένος είναι μόνο ένας, ο Δήμος Λευκωσίας. Όπως εξήγησα πιο πάνω, η Διασταυρούμενη Ευθύνη ισχύει μόνο στις περιπτώσεις που υπάρχουν περισσότεροι του ενός Ασφαλισμένοι.
